فصلنامه تخصصی سبک شناسی نظم و نثر فارسی (بهار ادب)
سال 4، شماره 4، زمستان 90 ، شماره پی در پی 14

شخصیت راوی و مخاطب در غزلیات مولانا

صفحه (0 - 0)
الماس تاجریان،غلامرضا ستوده
تاریخ دریافت مقاله :
تاریخ پذیرش قطعی مقاله :

چکیده
شخصیت گوینده یا راوی و به تبع آن مخاطب در غزل مولانا با تیپ آشنای عاشق و معشوق در غزل کلاسیک تفاوتهای اساسی دارد و نوآوری در شکل متداول و سنتی غزل به شمار میآید. فهم غزل وابسته به شناخت شخصیت راوی شعر و تعیین زاویه دید و جایگاه سخن اوست که بدون توجه به مفاهیم و اصطلاحات عرفان و تصوف اسلامی ممکن نیست. شناخت چهار شخصیت کلیدی از منظر طریقت اسلامی یعنی پیر، معشوق، سالک و عاشق، خواننده را به افق معنایی کلام شاعر نزدیک میکند. ابهام غزل مولانا گاه ناشی از شخصیت متفاوت و چندگانۀ راوی، تغییر زاویه دید او، حضور چند مخاطب در یک غزل واحد، و آمیختگی تغزل و تعلیم در زبان شاعر است. این پژوهش میکوشد با تحلیل و شناسایی شخصیتها در هزار غزل کلیات شمس شکل و ساختار غزل مولانا را بدست آورد.

کلمات کلیدی
مولانا , غزل , شخصیت , راوی , مخاطب